Anakartlar herhangi bir bilgisayar sisteminin kalbidir ve bilgisayarınızın performansını ve kabiliyetlerini belirlemede dirimsel bir rol oynarlar. Son yıllarda anakart üreticileri oyun ve üretkenlik performansını artırmaya destek olabilecek bir takım yeni ve yenilikçi hususiyet sunuyor.
Oyun oynamaya yönelik en dikkate kıymet anakart yeniliklerinden bazıları içinde hız aşırtma desteği, SLI/Crossfire çoklu GPU yapılandırmaları ve yerleşik Wi-Fi yer ediniyor. Bu özellikler, oyun bilgisayarınızdan en iyi halde yararlanmanıza destek olarak çevrimiçi oldukça oyunculu oyunlarda rekabet pozitif yanları sağlar.
Bereketlilik kullanıcıları için Thunderbolt 3 desteği, M.2 SSD yuvaları ve USB 3.1 Gen 2 irtibat noktaları benzer biçimde anakart yenilikleri, iş akışınızı geliştirmenize ve daha yakın zamanda daha çok iş yapmanıza destek olabilir.
Oyun oynamak ya da üretkenlik için performans artışı sağlayabilecek bir anakart arıyorsanız, son olarak ve en büyük yenilikleri içeren bir anakart aradığınızdan güvenli olun.
Anakartlar herhangi bir bilgisayar sisteminin temelidir ve bilgisayarınızın performansını ve kabiliyetlerini belirlemede dirimsel bir rol oynarlar. Son yıllarda anakart üreticileri oyun ve üretkenlik performansını artırmaya destek olabilecek bir takım yeni ve yenilikçi hususiyet sunuyor.
Oyun oynamaya yönelik en dikkate kıymet anakart yeniliklerinden bazıları içinde hız aşırtma desteği, SLI/Crossfire çoklu GPU yapılandırmaları ve yerleşik Wi-Fi yer ediniyor. Bu özellikler, oyun bilgisayarınızdan en iyi halde yararlanmanıza destek olarak çevrimiçi oldukça oyunculu oyunlarda rekabet pozitif yanları sağlar.
Bereketlilik kullanıcıları için Thunderbolt 3 desteği, M.2 SSD yuvaları ve USB 3.1 Gen 2 irtibat noktaları benzer biçimde anakart yenilikleri, iş akışınızı geliştirmenize ve daha yakın zamanda daha çok iş yapmanıza destek olabilir.
Oyun oynamak ya da üretkenlik için performans artışı sağlayabilecek bir anakart arıyorsanız, son olarak ve en büyük yenilikleri içeren bir anakart aradığınızdan güvenli olun.
II. Anakart Çeşitleri
Piyasada, her birinin kendine özgü özellikleri ve kabiliyetleri olan oldukça sayıda değişik anakart türü bulunmaktadır. İhtiyacınız olan anakart türü, kurduğunuz sistemin türüne ve aradığınız performans türüne bağlı olacaktır.
Oyun sistemleri için çoğu zaman kuvvetli bir CPU soketine, oldukça sayıda RAM yuvasına ve grafik kartları için birden fazla PCIe yuvasına haiz bir anakart isteyeceksiniz. Üretkenlik sistemleri için, süratli bir CPU’ya, depolama sürücüleri için oldukça sayıda SATA irtibat noktasına ve etraf birimlerini bağlamak için oldukça sayıda USB irtibat noktasına haiz bir anakart isteyeceksiniz.
İşte en yaygın anakart türlerinden bazıları:
- ATX anakartlar
- mATX anakartlar
- ITX anakartlar
- Mini-ITX anakartlar
- Mikro ATX anakartlar
Her anakart türünün kendine has avantaj ve dezavantajları vardır, bundan dolayı ihtiyaçlarınıza müsait olanı seçmeniz önemlidir.
III. Biçim Faktörleri
Bir anakartın biçim faktörü, onun fizyolojik boyutunu ve düzenini anlatım eder. Oyun ve üretkenlik anakartları için en yaygın biçim faktörleri ATX, mATX ve ITX’tir.
ATX anakartlar en büyük ve en varlıklı özelliklere sahipken, ITX anakartlar en ufak ve en kompakt olanlardır. mATX anakartlar ebat ve özellikler açısından ATX ve ITX içinde yer alır.
Bilgisayarınız için bir kasa seçerken anakartın biçim faktörünün dikkate katılması önemlidir. Seçtiğiniz anakartın planladığınız duruma uyacağından güvenli olun
| Antet | Yanıt |
|---|---|
| Anakart Yenilikleri | Hız aşırtma, SLI/Crossfire desteği, dahili Wi-Fi |
| Oyun | Geliştirilmiş performans, hız aşırtma, SLI/Crossfire desteği |
| Bereketlilik | Dahili Wi-Fi, çoklu genişletme yuvaları |
| Yenilik | PCIe 4.0, Thunderbolt 3 benzer biçimde yeni teknolojiler |
| Teknoloji | Oyun oynamayı ve üretkenliği artıran gelişmiş özellikler |
II. Anakart Çeşitleri
Anakartlar, her birinin kendine özgü özellikleri ve avantajları olan muhtelif değişik türlerde gelir. İhtiyacınız olan anakart türü, kurduğunuz bilgisayarın türüne ve kullanmayı planladığınız bileşenlere bağlı olacaktır.
İşte en yaygın anakart türlerinden bazıları:
ATX anakartlar en popüler anakart türüdür ve oldukça muhtelif bileşenlerle uyumludur. Çoğu zaman oldukça sayıda genişletme yuvasına sahiptirler ve birden fazla grafik kartını desteklerler.
mATX anakartlar ATX anakartlardan daha küçüktür ve daha ufak biçim faktörlü kasalar için idealdir. Çoğu zaman ATX anakartlardan daha azca genişletme yuvasına sahiptirler sadece yeniden de oldukça muhtelif bileşenlerle uyumludurlar.
ITX anakartları en ufak anakart türüdür ve kompakt PC’ler kurmak için idealdir. Çoğu zaman sınırı olan sayıda genişletme yuvasına sahiptirler sadece yeniden de kuvvetli oyun ya da üretkenlik bilgisayarları kurmak için kullanılabilirler.
Anakartlar değişik biçim faktörlerinin yanı sıra değişik yonga setleriyle de gelir. Yonga seti, CPU, hafıza ve anakart üstündeki öteki bileşenler arasındaki iletişimi denetim eden bir takım entegre devredir. Yonga seti, hafıza yuvası sayısı, kullanılabilecek grafik kartı türü ve takılabilecek en çok RAM miktarı benzer biçimde anakartın desteklediği özellikleri belirler.
Anakart seçerken, kurduğunuz bilgisayarın çeşidini ve kullanmayı planladığınız bileşenleri dikkate almanız önemlidir. Doğru anakartı seçerek bilgisayarınızın gereksinim duyduğunuz performansa ve özelliklere haiz olmasını sağlayabilirsiniz.
III. Biçim Faktörleri
Bir anakartın biçim faktörü, onun fizyolojik boyutunu ve şeklini anlatım eder. Her birinin kendine has avantajları ve dezavantajları olan birçok değişik biçim faktörü mevcuttur. Masaüstü anakartlar için en yaygın biçim faktörleri ATX, Micro-ATX ve Mini-ITX’tir.
ATX anakartlar en büyük ve en varlıklı özellikli anakartlardır; Micro-ATX ve Mini-ITX anakartlar ise daha ufak ve daha kompakttır. Anakartın boyutu, kullanabileceğiniz kasanın boyutunu belirleyeceğinden, arzu ettiğiniz kasaya uyacak bir biçim faktörü seçmeniz önemlidir.
Anakartın fizyolojik boyutunun yanı sıra biçim faktörü de genişletme yuvalarının, hafıza yuvalarının ve mevcut öteki özelliklerin sayısını belirler. Sözgelişi ATX anakartları çoğu zaman Micro-ATX ve Mini-ITX anakartlarından daha çok genişletme yuvasına haizdir.
Anakart seçerken ihtiyacınız olan şeyleri en iyi karşılayacak biçim faktörünü dikkate almak önemlidir. Oldukça sayıda özelliğe ve genişletme yuvasına haiz bir anakarta ihtiyacınız var ise ATX anakart iyi bir seçenektir. Sadece ufak ve kompakt bir anakart arıyorsanız Micro-ATX ya da Mini-ITX anakart daha iyi bir seçimdir.
IV. Yonga setleri
Yonga seti, CPU, hafıza ve anakart üstündeki öteki bileşenler arasındaki iletişimi denetim eden bir takım entegre devredir. Yonga seti hem de anakartta kullanılabilecek genişletme kartlarının türlerini de belirler.
İki ana yonga seti türü vardır: Intel ve AMD. Intel yonga setleri, Intel CPU’ları destekleyen anakartlarda kullanılırken, AMD yonga setleri, AMD CPU’ları destekleyen anakartlarda kullanılır.
Her yonga setinin kendine özgü özellikleri ve spesifikasyonları vardır. Bir yonga seti seçerken göz önünde bulundurulması ihtiyaç duyulan en mühim özelliklerden bazıları şunlardır:
Desteklenen CPU çekirdeği sayısı: Yonga seti, kullanmayı planladığınız CPU çekirdeği sayısını desteklemelidir.
Hafıza hızı: Yonga seti kullanmayı planladığınız hafıza hızını desteklemelidir.
Genişletme yuvası sayısı: Yonga setinde, kullanmayı planladığınız kartlar için kafi genişletme yuvası bulunmalıdır.
Öteki özellikler: Yonga seti ek olarak yerleşik Wi-Fi ya da hız aşırtma desteği benzer biçimde başka özelliklere de haiz olabilir.
Bir yonga seti seçerken ihtiyacınız olan şeyleri karşıladığından ve kullanmayı planladığınız bileşenleri desteklediğinden güvenli olmak önemlidir.
Oyun ve üretkenlik bilgisayarları için en popüler yonga setlerinden bazıları şunlardır:
Intel Z690 yonga seti: Intel Z690 yonga seti, oyun bilgisayarları için en iyi seçimdir. 12. nesile kadar Intel Core işlemcileri, DDR5 belleği ve PCIe 5.0’ı destek sunar.
Intel B6chipset: Intel B6chipset, bütçeye müsait oyun bilgisayarları için iyi bir seçimdir. 12. nesile kadar Intel Core işlemcileri, DDR4 belleği ve PCIe 4.0’ı destek sunar.
AMD X5chipset: AMD X5chipset, üretkenlik bilgisayarları için en iyi seçimdir. Ryzen 9 işlemciye, DDR4 belleğe ve PCIe 4.0’a kadar destek sunar.
AMD B5chipset: AMD B5chipset, bütçeye müsait üretkenlik elde eden bilgisayarlar için iyi bir seçimdir. Ryzen 7 işlemciye, DDR4 belleğe ve PCIe 3.0’a kadar destek sunar.
V. Hafıza Yuvaları
Anakart üstündeki hafıza yuvalarının sayısı ve türü, takılabilecek en çok RAM miktarını belirleyecektir. Günümüzde bir çok anakartta dört tane DDR4 yuvası bulunur, sadece birtakım ileri teknoloji modellerde daha çok yuva bulunabilir. Anakartın haiz olduğu hafıza yuvalarının türü hem de takılabilecek RAM çeşidini de belirleyecektir. Sözgelişi DDR4 slotlu bir anakart bir tek DDR4 RAM ile kullanılabilir.
Hafıza yuvaları çoğu zaman anakarttaki CPU soketinin yakınında bulunur. Çoğu zaman CPU soketinin her iki tarafında bir yuva olacak halde çiftler halinde düzenlenirler. Bu, hafıza modüllerinin doğru yönde takılmasını kolaylaştırır.
Hafıza modüllerini takarken yuvalara muntazam halde oturduklarından güvenli olmak önemlidir. Hafıza modülleri muntazam halde yerleştirilmezse anakart tarafınca tanınmayabilir.
Aşağıdaki tabloda anakartlarda yaygın olarak bulunan değişik hafıza yuvası türleri listelenmektedir:
| Hafıza Yuvası Türü | Maks. Kapasite | Hız |
|---|---|---|
| DDR | 1GB-4GB | 667-1066MHz |
| DDR2 | 2GB-8GB | 800-1333MHz |
| DDR3 | 4GB-16GB | 1066-2133MHz |
| DDR4 | 8GB-128GB | 2133-4266MHz |
VI. Genişletme Yuvaları
Genişletme yuvaları anakartınıza grafik kartları, ses kartları ve ağ kartları benzer biçimde ek bileşenler eklemenizi sağlar. Her biri kendine has özelliklere haiz olan muhtelif genişletme yuvaları mevcuttur.
PCI Express (PCIe), en yaygın genişletme yuvası türüdür. PCIe yuvaları x1’den x16’ya kadar muhtelif boyutlarda gelir. Rakam ne kadar büyük olursa yuva o denli fazla bant genişliği sağlar. PCIe yuvaları grafik kartları, ağ kartları ve öteki yüksek bant genişliğine haiz cihazlar için kullanılır.
AGP, grafik kartları için kullanılan eski bir genişletme yuvasıdır. AGP yuvaları, PCIe yuvaları lehine aşamalı olarak kaldırılıyor.
PCI, muhtelif aygıtlar için kullanılabilen genel amaçlı bir genişletme yuvasıdır. PCI yuvaları, PCIe yuvalarından daha yavaştır sadece eski cihazlarla daha uyumludur.
M.2, katı hal sürücüler (SSD’ler) için kullanılan yeni bir genişletme yuvası türüdür. M.2 yuvaları geleneksel SATA SSD’lerden oldukça daha hızlıdır ve oyun ve üretkenlik bilgisayarlarında giderek daha popüler hale gelmektedir.
Genişletme kartı seçerken anakartınızın genişletme yuvalarıyla ahenkli olduğu için güvenli olmak önemlidir. Bu bilgiyi anakartınızın kılavuzunda ya da üreticinin internet sayfasında bulabilirsiniz.
Güç Konektörleri
Anakart üstündeki güç konektörleri CPU’yu, belleği ve öteki bileşenleri çalıştırmak için ihtiyaç duyulan gücü sağlar. Her biri değişik sayıda pin içeren muhtelif değişik güç konektörleri vardır. En yaygın güç konektörü, anakarta güç elde eden 24 pinli ATX güç konektörüdür. Öteki yaygın güç konektörleri içinde CPU’ya güç elde eden 8 pinli EPS güç konektörü ve grafik kartlarına güç elde eden 6 pinli PCIe güç konektörü bulunur.
Anakart seçerken bileşenleriniz için doğru güç konektörlerine haiz olduğu için güvenli olmak önemlidir. Anakartınızda doğru güç konektörleri yoksa bileşenlerinize muntazam halde güç sağlayamayabilirsiniz.
En yaygın güç konektörlerini ve bunların kullanımlarını yayınlayan bir tablo aşağıda verilmiştir:
| Bağlayıcı | Pim Sayısı | Kullanmak |
|---|---|---|
| 24 pinli ATX | 24 | Anakarta güç verir |
| 8 pinli EPS | 8 | CPU’ya güç verir |
| 6 pinli PCIe | 6 | Grafik kartlarına güç verir |
Soğutma
Anakartın soğutma sistemi, başta CPU ve VRM’ler olmak suretiyle kart üstündeki bileşenlerin serin tutulmasından mesuldür. Anakartlarda hava soğutma, sıvı soğutma ve eylemsiz soğutma dahil olmak suretiyle muhtelif değişik soğutma şekilleri kullanılır.
Hava soğutma, anakartlarda kullanılan en yaygın soğutma türüdür. Isıyı CPU ve VRM’lerden uzaklaştırmak için bir soğutucu ve fan kullanılmasını ihtiva eder. Sıcaklık emici, CPU’ya ya da VRM’lere takılan metal bir plakadır ve fan, ısının dağıtılmasına destek olmak için sıcaklık emicinin üstüne hava üfler.
Sıvı soğutma, anakartı soğutmanın hava soğutmasından daha bereketli bir yoludur. CPU’yu ve VRM’leri soğutmak için bir su bloğu ve sudaki ısıyı dağıtmak için bir radyatör kullanmayı ihtiva eder. Su bloğu, CPU’ya ya da VRM’lere takılan metal bir plakadır ve radyatör, havayla soğutulan metal kanatlardır.
Eylemsiz soğutma, anakartlarda minimum kullanılan soğutma türüdür. Isıyı CPU ve VRM’lerden uzaklaştırmak için sıcaklık emicilerin kullanılmasını ihtiva eder, sadece fan kullanmaz. Eylemsiz soğutma yalnızca düşük kuvvetli sistemler için etkilidir.
Anakartta kullanılan soğutma sisteminin türü anakartın biçim faktörüne, kullanılan CPU’ya ve istenen performans düzeyine bağlıdır.
IX. BIOS
BIOS (temel giriş/çıkış sistemi), anakarttaki bir çipte gizlenen bir ürün yazılımı programıdır. Bilgisayarın donanım bileşenlerinin başlatılmasından ve işletim sisteminin yüklenmesinden mesuldür.
BIOS’a önyükleme işlemi esnasında muayyen bir tuşa basılarak erişilebilir. Bu tuş çoğu zaman Sil tuşu, F2 tuşu ya da Esc tuşudur.
BIOS, sistemi yapılandırmak için kullanılabilecek bir takım hususiyet sağlar. Bu özellikler şunları ihtiva eder:
- Önyükleme sırası
- Hafıza ayarları
- CPU ayarları
- Depolama aygıtı ayarları
- Ağ ayarları
BIOS ek olarak sistem donanım yazılımını güncellemek için de kullanılabilir.
BIOS’un oldukça kırılgan bir yazılım parçası bulunduğunu unutmamak önemlidir. Bozulursa bilgisayarın başlatılmasını engelleyebilir. Bundan dolayı BIOS’ta değişim yaparken dikkatli olmak önemlidir.
S: Oyun anakartı ile düzgüsel anakart arasındaki ayrım nelerdir?
C: Oyun anakartları çoğu zaman hız aşırtma desteği, SLI/Crossfire desteği ve yerleşik Wi-Fi benzer biçimde düzgüsel anakartlarda bulunmayan birçok özelliğe haizdir. Ek olarak düzgüsel anakartlardan daha yüksek bir fiyat etiketine haiz olabilirler.
S: Hız aşırtma için en iyi anakartlar hangileridir?
C: Hız aşırtma için en iyi anakartlar çoğu zaman yüksek kaliteli VRM tasarımına ve iyi bir soğutma çözümüne haiz olanlardır. Hız aşırtma için en iyi anakartlardan bazıları ASUS ROG Maximus XI Hero, MSI MEG Z490 Ace ve Gigabyte Aorus X5Master’dır.
S: Hangi anakartlar SLI/Crossfire’ı destekliyor?
C: SLI ve Crossfire, oyun performansını çoğaltmak için birden fazla grafik kartını birbirine bağlamanıza imkan tanıdıkları olan teknolojilerdir. SLI/Crossfire’ı destekleyen anakartlar çoğu zaman birden fazla grafik kartının takılmasına izin verecek halde kablolanmış birden fazla PCIe yuvasına haizdir. SLI/Crossfire için en iyi anakartlardan bazıları ASUS ROG Maximus XI Hero, MSI MEG Z490 Ace ve Gigabyte Aorus X5Master’dır.
S: Hangi anakartlarda yerleşik Wi-Fi bulunur?
C: Günümüzde pek oldukça anakart, ayrı bir Wi-Fi adaptörü kullanmak zorunda kalmadan ev ağınıza bağlanmanın basit bir yolu olabilecek yerleşik Wi-Fi ile beraber gelir. Dahili Wi-Fi özelliğine haiz en iyi anakartlardan bazıları ASUS ROG Strix B550-F Gaming, MSI B5Gaming Plus ve Gigabyte B5Aorus Elite’tir.
S: Oyun bilgisayarım için doğru anakartı iyi mi seçerim?
C: Oyun bilgisayarınız için anakart seçerken CPU soketi, PCIe yuvalarının sayısı, RAM desteği miktarı ve sizin için mühim olan özellikler benzer biçimde göz önünde bulundurmanız ihtiyaç duyulan birkaç şey vardır. Oyun oynamak için anakart seçerken göz önünde bulundurulması ihtiyaç duyulan en mühim faktörlerden bazıları şunlardır:
- CPU soketi: CPU soketi, anakartın destekleyebileceği CPU türüdür. Oyun anakartları için en yaygın CPU soketleri Intel LGA1200 ve AMD AM4 soketleridir.
- PCIe yuvası sayısı: Anakarttaki PCIe yuvası sayısı kaç adet grafik kartı takabileceğinizi belirler. Birden fazla grafik kartı kullanmayı planlıyorsanız minimum iki PCIe x16 yuvasına haiz bir anakarta ihtiyacınız olacaktır.
- RAM desteği miktarı: Bir anakartın destekleyebileceği RAM miktarı, ne kadar RAM takabileceğinizi belirler. Bir çok oyun anakartı 64 GB’a kadar RAM’i destek sunar.
- Özellikler: Birtakım anakartlar, hız aşırtma desteği, SLI/Crossfire desteği ve yerleşik Wi-Fi benzer biçimde oyun oynamak için faydalı olabilecek ek özelliklerle beraber gelir.
S: Bereketlilik bilgisayarım için doğru anakartı iyi mi seçerim?
Bereketlilik bilgisayarınız için anakart seçerken CPU soketi, SATA irtibat noktası sayısı, RAM desteği miktarı ve sizin için mühim olan özellikler benzer biçimde göz önünde bulundurmanız ihtiyaç duyulan birkaç şey vardır. Bereketlilik için anakart seçerken göz önünde bulundurulması ihtiyaç duyulan en mühim faktörlerden bazıları şunlardır:
- CPU soketi: CPU soketi, anakartın destekleyebileceği CPU türüdür. Üretkenlik anakartları için en yaygın CPU soketleri Intel LGA1200 ve AMD AM4 soketleridir.
- SATA irtibat noktası sayısı: Anakarttaki SATA irtibat noktası sayısı, kaç tane durağan(durgun) şoför ya da SSD bağlayabileceğinizi belirler. Birden fazla durağan(durgun) şoför ya da SSD kullanmayı planlıyorsanız minimum dört SATA irtibat noktasına haiz bir anakarta ihtiyacınız olacaktır.
- RAM desteği miktarı: Bir anakartın destekleyebileceği RAM miktarı, ne kadar RAM takabileceğinizi belirler. Bir çok üretkenlik anakartı 64 GB’a kadar RAM’i destek sunar.
- Özellikler: Birtakım anakartlar, birden fazla USB irtibat noktası, yerleşik Wi-Fi ve TPM modülü benzer biçimde üretkenlik açısından yararlı olabilecek ek özelliklerle beraber gelir.
0 Yorum